Giải thích câu ca dao: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con

Nói về công lao to lớn của cha mẹ, bài ca dao đã đưa ra những hình ảnh so sánh giàu sức biểu cảm. Núi Thái Sơn là một ngọn núi cao nôi tiếng ở Trung Quốc. Núi Thái Sơn đã trở thành hình ảnh tượng trưng cho những gì lớn lao, vĩ đại, phi thường trong văn chương Việt Nam. Khi nói đến “công cha như núi Thái Sơn”, nhân dân ta muốn ghi nhận công ơn to lớn của người cha trong việc sinh thành và nuôi dạy con cái. Còn hình ảnh “nước trong nguồn chảy ra” lại là cách khẳng định công lao và tình yêu thương vô hạn vô cùng của người mẹ dành cho các con. Dẫu chọn hai cách diễn tả của hai hình ảnh tượng trưng khác nhau cho phù hợp với vai trò, vị trí của người cha, người mẹ trong gia đình, bài ca dao đều hướng tới mục tiêu khẳng định công lao to lớn vô tận vô cùng của cha mẹ dành cho con cái.

Trước hết, đó là công lao sinh thành. Không có cha mẹ thì không thể có bản thân mỗi người. Bất cứ một anh hùng, một vĩ nhân hay kẻ hành khất nào cũng đều được sinh ra từ cha mẹ mình. Cha mẹ đã sinh ra ta, đã chia sẻ một phần cốt nhục để ta có mặt trên đời. Công ơn ấy, làm sao kể xiết!

Cha mẹ là người, nuôi dưỡng ta từ khi chào đời đến lúc trưởng thành. Mẹ nuôi ta bằng những giọt sữa ngọt lành. Cha mẹ đã thay nhau chăm sóc ta những khi ta đau yếu. Cha mẹ cũng ra sức làm lụng để nuôi ta khôn lớn. Từ một hình hài nhỏ xíu đến khi biết đi, rồi biết đọc biết viết, biết nấu cơm quét nhà, biết làm việc để tự nuôi mình đâu phải là chuyện ngày một ngày hai. Cha mẹ đã dành cho ta tất cả sức lực của mình. Công lao ấy kể làm sao cho đủ?

Không chỉ nuôi ta lớn, cha mẹ còn dạy dỗ cho ta nên người. Cha mẹ dạy ta bằng chính những việc làm của cha mẹ, bằng những hiểu biết của cha mẹ về cách cư xử về công việc, về kiến thức,… Sau này lớn dần lên, ta được thầy cô dạy dỗ bảo ban, được người đời khuyên răn, nhưng cha mẹ chính là người thầy đầu tiên, người thầy gần gũi nhất.

Thật hạnh phúc cho những ai được ấp ủ, được lớn khôn trong vòng tay cha mẹ. Vậy con cái phải làm gì để đền đáp công ơn cha mẹ? Dân gian đã lưu truyền những câu chuyện cảm động về iòng hiếu thảo. Nhưng trong điều kiện bình thường, lòng biết ơn cha mẹ được thể hiện từ trong cốc nước mát trao tay khi cha mẹ vừa đi làm về, trong bát cháo nóng lúc cha mẹ ốm mệt, trong sự cảm thông với điều kiện của hoàn cảnh gia đình mà không đua đòi ăn diện… Và điều quan trọng nhất là phải trở thành trò giỏi con ngoan, để đem lại niềm vui, niềm tự hào cho cha mẹ. Rồi đến khi trưởng thành, dù có bận bịu cuộc sống riêng đến mấy, ta cũng phải chăm sóc cha mẹ chu đáo và trở thành chỗ dựa của cha mẹ lúc tuổi già.

Lòng yêu kính cha mẹ là tình cảm tự nhiên của con người. Nhưng bổn phận, trách nhiệm, lòng biết ơn của con cái đối với cha mẹ lại là thước đo phẩm chất của mỗi người. Chính vi vậy, bài ca dao “Công cha như núi…” đã được lưu truyền từ đời này sang đời khác như một lời nhắc nhở, dặn dò con cái phải hiếu thảo cha mẹ.

Giải thích câu ca dao: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con – Bài làm 2

Cha me là người sinh ra ta, nuôi dưỡng ta nên người, công ơn đó không có gì so sánh được. Tình cảm đó là thứ tình cảm thiêng liêng biết nhường nào. Để ca ngợi công cha nghĩa mẹ, trong ca dao có câu:

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chạy ra

Mẹ mang nặng đẻ đau 9 tháng 10 ngày mới sinh ra ta, trong quãng thời gian đó có bao nhiêu khó khăn vất vả, đến khi sinh ta ra, cha mẹ lại phải lao động và chăm sóc nuôi dưỡng chúng ta nên người. Mỗi người con chúng ta biết lấy gì để đền áp công lao to lớn đó. Trong câu ca dao, ông cha ta đã dùng ngọn núi Thái Sơn là tên một ngọn núi bên Trung Quốc, là một trong năm ngọn núi lớn nhất, mà họ gọi nó là “Ngũ Nhạc”. Ví công cha với núi Thái Sơn là ví công ơn sinh dưỡng của cha chồng chất như núi non, sừng sững và bất diệt. Hiện hữu thực tế và bất biến trong đời thường, trong xương máu của từng đứa con.

Mỗi từ ngữ được ông cha ta đưa vào ca dao tục ngữ có ý nghĩa thật sâu sắc. Câu ca dao đã dùng hình ảnh “Nước trong nguồn” để nói về công ơn của mẹ. Nước trong nguồn khác với nước mưa, nước hồ ở chỗ nó tuôn chảy mãi mãi. Mưa có lúc tạnh, hồ có lúc khô. Nhưng dù lòng nước ấy có như một khe suối, nó vẫn tuôn chảy quanh năm. Đó chưa kể nếu đó là nguồn thác, nguồn sông, thì nước ấy mênh mông tuôn hòa vào biển cả. Ví nghĩa mẹ với nước trong nguồn là ví tình mẹ bao la vô tận, không giới hạn, không đo đếm được Đúng như một câu ca dao:

“Chim trời ai dễ đếm lông

Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày”

Công ơn của cha mẹ thì mênh mông rộng lớn như vậy, phận làm con sẽ phải làm gì để đền đáp công lao đó. Đạo làm con là con đường đúng nhất mà người làm con phải tuân theo cho đúng luân lý đạo đức xã hội. Con đường ấy là “thờ Mẹ, kính Cha”. Người ta còn dùng chữ đạo để chỉ một tôn giáo. Mỗi tôn giáo có một chủ và những điều lệ, những lời răn dạy về đạo đức. Người theo tôn giáo nào thì thờ vị giáo chủ đứng đầu tôn giáo ấy. Nhưng nhiều người thờ Phật kính Chúa mà lại không thờ cha kính mẹ thì thật là lỗi đạo làm con.

Để đền đáp công lao to lớn đó, mỗi chúng ta không phải chỉ cần thờ Mẹ, kính Cha khi cha mẹ khuất núi. Chúng ta phải báo hiếu ngay khi cha mẹ còn sống với chúng ta trên cõi đời này. Khi cha mẹ còn sống, thờ kính có nghĩa là vâng lời cha mẹ răn dạy, sống đúng đạo nghĩa làm tốt những bổn phận người con, người học sinh, người công dân xã hôi, mang danh thơm tiếng tốt, mang sự thành đạt của mình về để làm mát lòng cha mẹ. Dù nụ cười của cha không làm mẹ trẻ lại. Dù niềm vui của mẹ không làm tóc trắng hóa tóc xanh, nhưng sự thành đạt của con cái luôn là niềm hạnh phúc của cha mẹ.

Chăm sóc cha mẹ lúc về già là bổn phận và nghĩa vụ của người làm con. Khi cha mẹ đau ốm, miếng ăn, viên thuốc, bàn tay nâng giấc của của con là nguồn an ủi cho cha mẹ đỡ đau đớn, đỡ buồn và hiu quạnh. Đó là nguồn sức mạnh tăng sinh lục, giúp cha mẹ chống chọi với cơn bệnh và vượt qua cơn bệnh.

Khi cha mẹ qua đời, con cái cần ma chay chu đáo, tuy không xa hoa, nhưng cần đầy đủ. Ngày thất, ngày giỗ không quên cúng kiến thành tâm. Hơn thế, người con có hiếu thảo là người biết sống theo đạo đức của mẹ, cha. Lấy mẹ cha làm tấm gương noi theo để sống một cuộc đời trong sạch và hữu ích.

Khi học về bài ca dao trên, ta lại càng thấm thía nỗi vất vả của cha mẹ khi sinh ra và nuôi dưỡng ta nên người. Bản thân em cũng nhận thấy mình có nhiều lẫn đã làm cha mẹ buồn lòng, chưa vâng lời cha mẹ. Qua bài ca dao này em thấy mình cần phải ngoan ngoàn nghe lời cha mẹ hơn, chăm chỉ học hành để trở thành người có ích cho xã hội. Chúng ta cần quan tâm tới cha mẹ nhiều hơn, động viên cha mẹ sống vui vẻ để cha mẹ mạnh khỏe mà sống với chúng ta được lâu hơn. Khi cha mẹ bị bệnh chúng ta cần chăm sóc chu đáo, tận tình như cha mẹ đã chăm sóc ta trong suốt cuộc đời này.

Một người con hiếu thảo, làm cha mẹ vui lòng không phải là người con đưa cho bố mẹ nhiều tiền, đưa bố mẹ đi hưởng thụ những của ngon vật lạ trên đời nhưng không biết đến mong muốn của cha mẹ là gì, khi cha mẹ ốm cũng không ở bên mà có thể thuê người chăm sóc. Ngược lại một người con nghèo về vật chất, nhưng luôn tận tình với cha mẹ, luôn ngồi bên giường bệnh khi cha mẹ đau ốm, luôn làm cha mẹ vui thì cha mẹ đó với là người hạnh phúc.

Công ơn cha mẹ lớn lao như vậy, chúng ta cần suy nghĩ lại những hành động và việc làm của mình đối với cha mẹ. Chúng ta đừng chần chừ thêm giấy phút nào, hãy sống thật tốt để làm cha mẹ vui lòng, hãy chăm sóc cha mẹ thật tốt khi cha mẹ con sống với chúng ta. Đừng để khi cha mẹ mất đí rồi, chúng ta có muốn làm lại cũng không có cơ hội.

Giải thích câu ca dao: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con – Bài làm 3

Nhân dân Việt Nam có những truyền thống tốt đẹp đó là truyền thống tôn sư trọng đạo truyền thống hiếu thuận với cha mẹ, trong đó công lao mà cha mẹ sinh thành ra chúng ta có ý nghĩa rất lớn nó có ý nghĩa thúc đẩy mỗi người đều cần phải có tấm lòng hiếu thảo với cha mẹ mình, bởi công cha như núi thái sơn nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Công cha như núi thái sơn nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra đó là một truyền thống cao đẹp mà nhân dân ta đã đúc kết, bởi công lao của cha mẹ là vô cùng lớn lao, công cha được so sánh như núi thái sơn, núi thái sơn là một núi rất cao, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra đó là một nguồn nước mát và đó là nguồn nước mà nuôi dưỡng tâm hồn của chúng ta phát triển lên từng ngày, những công ơn lớn lao đó đã được đúc kết thành một câu tục ngữ có ý nghĩa lớn lao đến với mỗi chúng ta, ý nghĩa sâu xa của câu tục ngữ này muốn nói đó là những công ơn lớn của cha mẹ được so sánh như trời bể, chúng ta phải biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ, bởi cha mẹ là người đã tạo nên chúng ta nuôi chúng ta lớn lên từng ngày và phát triển tâm hồn chúng ta phát triển nên người.

Những công ơn đó đã là một truyền thống sâu xa và được đúc kết từ xa đến nay, nó trở thành một nguồn lực lớn và ngày càng được chúng ta phát triển nó vươn lên trong những hình ảnh và ngày nay còn rất nhiều những ngày lễ để tưởng nhớ đến công ơn của cha mẹ, như ngày lễ vu lan, những truyền thống hiếu thuận với cha mẹ đã được đúc kết từ xưa đến nay vì vậy mới xuất hiện câu tục ngữ này, những câu tục ngữ đó tạo nên những giá trị lớn cho con người, thúc dục lòng hiếu thuận và những cư xử đúng mực với những người đã sinh ra chúng ta, hình ảnh cha mẹ và những công ơn đó đã làm cho chúng ta phát triển bản thân mình hơn khi chúng ta có một lòng hiếu thuận luôn muốn đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ.

Những biểu hiện cho thấy công ơn của cha mẹ rất lớn đó là công ơn sinh thành ra chúng ta, nuôi nấng chúng ta từng ngày, dành hết tình yêu thương của mình cho con, những điều đó thể hiện một công lao to lớn, nó được so sánh với núi thái sơn thể hiện công ơn của cha mẹ rất lớn lao và không có ai có thể dành tình cảm cho ta bằng cha mẹ của ta, những hình ảnh đó tạo nên một niềm tin và động lực cho chúng ta cần cố gắng phát triển bản thân để phù hợp với niềm tin mà cha mẹ đã dành cho chúng ta, tình yêu thương của cha mẹ là vô bờ bến, những điều đó không thể so sánh với bất cứ một tình cảm nào hết, đó là một tình cảm thiêng liêng và nó có ý nghĩa lớn đến cuộc sống của con người, những điều đó không chỉ mang lại cho chúng ta có thêm động lực mà luôn bên cạnh động viên giúp đỡ chúng ta. Cha mẹ nuôi con bằng trời bể, những điều đó thật lớn và có ý nghĩa rất lớn đến mỗi con người chúng ta. Tình yêu thương đó đã thể hiện một niềm tin cho chúng ta khi chúng ta có thể phát triển bản thân mình bằng những động lực lớn, và nó góp phần tạo nên những điều tuyệt vời trong tình cảm gia đình của mỗi người.

Cha mẹ nuôi nấng chúng ta từ khi chúng ta chào đời đến khi lớn lên, mỗi ngày chúng ta đều được chăm sóc cẩn thận và nó giúp chúng ta có thể phát triển bản thân mình nhiều hơn trong việc tạo nên những điều khác, tình cảm của cha mẹ với con cháu không thể đem ra để so sánh bởi nó vô cùng lớn và chúng ta sẽ có thể phát triển bản thân mình khi tình thương của cha mẹ đối với chúng ta lớn lao, những động lực đó giúp chúng ta vững bước trên đường đời. Người ta thường có câu: đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ, gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha, những điều đó đã thể hiện được tình thương của cha mẹ đối với chúng ta, mẹ là nguồn nước trong mát nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta, nuôi nấng chúng ta từng ngày một, mỗi ngày mẹ đều dành hết tình thương của mình cho con. Còn công ơn của cha thì là vô cùng lớn gánh nặng cuộc đời đã đặt lên đôi vai của cha, chính vì vậy chúng ta cần phải vững bước trên cuộc đời bằng niềm tin và tình yêu thương mà cha mẹ đã dành cho chúng ta.

Những điều lớn lao mà cha mẹ đã dành cho chúng ta không thể kể hay liệt kê được ra hết bởi như vậy nên chúng ta cần biết ơn những công ơn dưỡng dục của cha mẹ cần hiếu thuận và hiếu thảo để cha mẹ không phật lòng, sống là một người con có ích cho xã hội và góp phần tạo nên nhiều tình cảm cho cha mẹ của mình, tình yêu thương đó là một điều quan trọng trong cuộc sống, mỗi người chúng ta đều cần phải phát huy những điều lớn lao mà cha mẹ đã giành cho mình.

Chúng ta cần phải hiểu được tấm lòng của người làm cha mẹ, những điều mà cha mẹ làm cho con cháu rất lớn, bởi công như như núi thái sơn, nghĩa mẹ như  nước trong nguồn chảy ra, chính vì vậy chúng ta cần phải phát triển bản thân mình và tạo thêm nhiều niềm vui cho cha mẹ.

Giải thích câu ca dao: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra, Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con – Bài làm 4

Trong quan hệ gia đình, một vấn đề được đặt ra là con cái phải đối xử với cha mẹ như thế nào cho đúng với đạo lí làm người, cho đúng với truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc ta. Để giải đáp vấn đề đó, ca dao có câu:

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chừ hiểu mới là đạo con

Qua bài ca dao trên, nhân dân ta khẳng định công lao to lớn của cha mẹ và khuyên bảo mọi người phải hiếu thảo với cha mẹ. Đó cũng là vấn đề chúng ta cần bàn luận để rút ra bài học bổ ích trong cách đối xử với cha mẹ.

Lời ca dao mở đầu bằng lời lẽ thật trang trọng, gợi cảm xúc:

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Không phải ngẫu nhiên mà hình ảnh núi Thái Sơn cao vời vợi và nuớc trong nguồn vô tận kia được đem ra so sánh với “công cha, nghĩa mẹ”. Cha mẹ sinh ra con, nuôi con khôn lớn để mau thành người. Tấm lòng của cha mẹ dành cho con thật là vô tận, công lao ấy chỉ có thế so sánh với núi sông hung vĩ và trường cửu mà thôi. Với hình ảnh đầy nghệ thuật, bài ca dao muốn nhắc nhở chúng ta về lòng biết ơn, kính trọng cha me dù’ thế nào thì chữ hiếu cũng phải được giữ gìn trọn vẹn.

Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con

Lời khuyên ấy được đúc kết từ bao đời và được lưu truyền qua nhiều thế hệ: Đạo hiếu làm con đối với cha mẹ là một đạo lí đúng đắn muôn đời.

Chúng ta được sinh ra trong vòng tay dịu dàng của mẹ, lớn lên trong dòng kiến thức uyên bác của cha. Chín tháng cưu mang mẹ chịu nhiều gian khổ, rồi lại phải đẻ đau, rồi phải chắt chiu từng giọt sữa ngọt ngào để nuôi ta khôn lớn. Ngày qua ngày cha phải làm lụng vất vả để cung cấp cho ta đầy đủ vật chất, bồi dưỡng cho ta về tinh thần. Ta lớn lên trong sự dưỡng dục, trong sự yêu thương lo lắng của cha mẹ. Quả thật công lao ấy cao ngất trời và mênh mông vô tận như nước trong nguồn. Chúng ta không thể quên điều ấy được. Mỗi người đều có nguồn có cội “Con người có tổ có tông”. Vì vậy, hiếu với cha mẹ là một chân lí, là điều cơ bản nhất trong đạo làm người. Cha mẹ hết lòng vì con cái, hi sinh cả cuộc đời cho con cái thì bổn phận làm con ta phải chân thành biết ơn và tôn kính cha mẹ. Quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong gia đình tốt đẹp sẽ góp phần xây dựng bảo vệ kỉ cương, đạo lí của xã hội. Hiện nay, khoa học đang ngày càng tiến bộ nhưng đạo lí này vẫn là nền tảng của đạo đức, là cơ sở của mọi quan hệ trong gia đình và xã hội.

Lòng biết ơn cha mẹ được thể hiện qua thái độ, lời nói và việc làm của chúng ta. Một con người có hiếu trước hết là phải có thái độ yêu thương, kính trọng cha me. Một lời nói lễ phép, một thái độ vâng lời, một cử chỉ nhỏ săn sóc mẹ cha… đều là biểu hiện cụ thể của chữ hiếu. Cha mẹ nuôi con không bao giờ mong con đền đáp lại công lao ấy, song nghĩa vụ thiêng liêng của con cái là phải biết giúp đỡ, chăm lo phụng dưỡng khi cha mẹ tuổi cao sức yếu. Dù ta có báo đáp đến đâu cũng không xứng đáng với công lao to lớn như biển trời của cha mẹ. Vì vậy đạo làm con phải có hiếu với cha mẹ là đạo lí, là nhân cách làm người.

Bài ca dao đã nêu lên một nét đẹp rực rỡ thiêng liêng nhất của con người. Nghe lời cha mẹ, biết chăm chỉ học hành để cuối năm đạt kết quả cao tức là ta đã làm cho cha mẹ vui lòng. Ta cũng nên hiểu rằng, ngoài bổn phận có hiếu với cha mẹ trong gia đình, ta còn có bổn phận “hiếu với dân” nữa như Bác Hồ đã từng dạy: “Trung với nước, hiếu với dân” là vậy. Đây là một phương châm sống, giúp ta vừa giữ trọn đạo làm con, vừa trở thành người công dân tốt, hữu ích cho xã hội.