Chứng khoán phái sinh là gì? Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh hay còn gọi là phái sinh xuất hiện rất nhiều trên thị trường tài chính. Thị trường chứng khoán phái sinh luôn luôn sôi động và có những điều kiện đặc biệt để thu hút nhà đầu tư. Vậy chứng khoán phái sinh là gì? Có nên đầu tư vào thị trường chứng khoán phái sinh không? Hôm nay Wikisecret Việt Nam sẽ chia sẻ kiến thức bổ ích này tới bạn nhé!!!

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính thừa hưởng giá trị của nó từ các giá trị của thực thể cơ sở, đó là tài sản, chỉ số hay lãi suất…mà bản thân nó không có giá trị nội tại. Các nghiệp vụ chứng khoán phái sinh liên quan bao gồm: nghĩa vụ nợ và tiền gửi được cơ cấu, các trần lãi suất, các sàn lãi suất, các kỳ hạn, sự hoán đổi trong tương lai…và các kết hợp giữa những yếu tố này với nhau.
Chứng khoán phái sinh là gì?
Trên thực tế, chứng khoán phái sinh là một hợp đồng giữa hai bên xác định các điều kiện về nghĩa vụ hợp đồng của các bên, số tiền danh nghĩa…theo đó các khoản thanh toán được thực hiện giữa các bên. Tài sản cơ sở phổ biến nhất mà nhà đầu tư có thể sử dụng đó là các loại hàng hóa, cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất và tiền tệ.

Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh

Có hai nhóm hợp đồng phái sinh: các phái sinh OTC được trao đổi riêng tư như các hoán đổi mà không qua một sàn giao dịch hoặc trung gian nào khác, và các phái sinh trao đổi qua sàn ETD được giao dịch thông qua các sàn giao dịch phái sinh chuyên biệt.

Trao đổi OTC

Trao đổi OTC hay còn được gọi là phái sinh giao dịch ngoài sàn, là các hợp đồng phái sinh được trao đổi trực tiếp giữa hai bên mà không thông qua một sàn giao dịch hoặc trung gian nào khác. Các sản phẩm đặc biệt của chứng khoán phái sinh giao dịch ngoài sàn: Hoán đổi tài chính, các thỏa thuận tỷ giá kỳ hạn, quyền chọn đặc biệt và các phái sinh đặc biệt khác.
Thị trường phái sinh giao dịch ngoài sàn OTC là thị trường lớn dành cho phái sinh. Phần lớn chúng không được kiểm soát và có liên quan đến việc công bố thông tin giữa các bên. Thị trường này được tạo thành từ các ngân hàng và các bên rất phức tạp, nên báo cáo về giá trị giao dịch OTC rất khó kiểm soát, bởi sẽ xuất hiện một số hoạt động riêng tư, không thấy trên bất kỳ sàn giao dịch nào.

Trao đổi qua sàn giao dịch

Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh
Phái sinh trao đổi qua sàn giao dịch là những công cụ phái sinh được giao dịch thông qua các sàn giao dịch chuyên biệt hoặc các sàn giao dịch khác. Đây là thị trường giúp các cá nhân có thể trao đổi các hợp đồng chuẩn hóa đã được sàn giao dịch chấp thuận.
Sàn giao dịch phái sinh hoạt động như một trung gian cho tất cả các giao dịch có liên quan, lấy bảo chứng ban đầu từ cả hai bên để hoạt động như một đảm bảo.

Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh phổ biến

Hợp đồng kỳ hạn

Hợp đồng kỳ hạn được soạn thảo giữa hai bên, trong đó thanh toán diễn ra tại một thời điểm cụ thể trong tương lai, mức giá sẽ được xác định trước của ngày hôm nay.

Hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai là các hợp đồng mua bán tài sản trước một ngày trong tương lai ở một mức giá quy định ngày hôm nay. Loại hợp đồng chuẩn hóa này được viết bởi một nhà thanh toán bù trừ, vận hành một sàn giao dịch nơi hợp đồng có thể được mua và bán.

Hợp đồng quyền chọn

Các loại hợp đồng chứng khoán phái sinh phổ biến
Hợp đồng quyền chọn là các hợp đồng cung cấp cho chủ sở hữu quyền, nhưng không phải là nghĩa vụ. Giá cả được thực hiện trong hợp đồng quyền chọn được gọi là giá cả đã quyết, xác định vào thời điểm các bên tham gia vào tùy chọn.

Quyền chọn nhị nguyên

Hợp đồng quyền chọn nhị nguyên cung cấp cho chủ sở hữu một hồ sơ lợi nhuận có tất cả hoặc không có gì cả.

Các chứng quyền

Ngoài các tùy chọn ngắn ngày thường được sử dụng có thời gian đáo hạn tối đa là 1 năm, có tồn tại một số tùy chọn dài ngày gọi là chứng quyền. Hợp đồng này thường được giao dịch trên thị trường OTC, không chính thức.

Hợp đồng hoán đổi

Đây là các hợp đồng trao đổi tiền mặt vào trước một ngày xác định trong tương lai, trên cơ sở giá trị của tỷ giá hối đoái, lợi tức trái phiếu/lãi suất, giao dịch hàng hóa, cổ phiếu cùng các loại tài sản khác. Hợp đồng hoán đổi có hai loại:một quyền chọn hoán đổi người nhận (có quyền nhận lại cố định và trả lãi thả nổi) và một quyền chọn hoán đổi người trả (người trả có quyền chọn để trả lãi cố định và nhận lãi thả nổi)
Hi vọng bài viết này đã đem đến cho bạn những kiến thức bổ ích về thị trường tài chính chứng khoán phái sinh. Hãy like và share bài viết này nếu bạn thấy hay nhé!!!
Xem thêm: Sàn UPCoM là gì? Lợi ích và một số nguyên tắc giao dịch trên sàn UPCoM